انجمن مهندسی مکانیک آمریکا که با نام اختصاری ASME بین تمام مهندسین در حوزه نفت و گاز مشهور هست، یکی از مهم ترین استانداردهای معتبر در زمینه طراحی، ساخت، بازرسی، تست، و … هست که تمامی الزامات لازم رو در زمینه بویلرها و ظروف تحت فشار و همچنین در حوزه صنایع هسته ای، سرمایشی و … در اختیار ما قرار می دهد. از این رو بر تمامی مهندسین شاغل در حوزه طراحی، ساخت، بازرسی و تست ظروف تحت فشار نظیر انواع برج ها، درام، لوله کشی واحد های تحت فشار نظیر واحد های نیروگاهی، فرآیندی، واحدهای تبرید و … شناخت این استاندارد ضروری است.
پیشینه استاندارد ASME
در اواخر قرن هجدم میلادی، در صنایع آمریکا و برخی کشورهای اروپایی تعداد 3612 بولر (دیگ بخار) منفجر گردید که نتیجه آن کشته شدن بیش از 7600 نفر را در پیش داشت. در بدترین حالت ممکن در سال 1905 در ایالت ماساچوست آمریکا در کارخانه کفش سازی دو بویلر منفجر شد و کشته شدن 58 نفر و زخمی شدن 117 نفر را در پی داشت، که در مراسم افتتاحیه، فرماندار وقت ماساچوست دستور پیگیری و اقدام جهت ایمن سازی بیشتر این بولر ها صادر نمود که حاصل آن تدوین اولین دستورالعمل در رابطه با ایمن سازی بویلرها در سال 1909 را در پی داشت. ایالت اوهایو آمریکا نیز مانند ایالت ماساچوست کار مشابهی را انجام داد و در این بین انجمن مهندسی مکانیک آمریکا نیز وارد میدان و تحقیقات علمی و تخصصی گردید تا درنهایت در سال 1915 اولین نگارش خود از استاندارد نگهداری و ساخت بویلر ها و ظروف تحت فشار را ارائه داد.
کمیته های استاندارد ASME
انجمن مهندسی مکانیک آمریکا بر خلاف نام آن تنها مختص گروه مهندسی مکانیک نیست و این انجمن مشتمل بر کمیته های مواد و متالورژی، عمران، شیمی، فیزیک و … می باشد و بیش از 600 کد را تا کنون جهت ایمن سازی تجیزات صنعتی نظیر واحد های پتروپالایشی، واحدهای انتقال و توزیع، نیروگاه های هسته ای و … ارائه نموده است.
کد Boiler and Pressure Vessel (BPVC)
کد BPVC که مختص بویلر ها و ظروف تحت فشار است، به لحاظ تعداد داوطلبان فعال این حوزه و حجم آن بزرگ ترین کد استاندارد ASME را تشکیل می دهد.
کد استاندارد ASME Boiler and Pressure Vessel دارای 12 بخش است که به هر بخش یک SECTION گفته می شود و شماره هر کدام را با حروف لاتین نشان می دهند. این Section ها به صورت زیر است :
ASME BPVC SEC I: قوانین ساخت پاور بویلر یا دیگ های بخار نیروگاهی
ASME BPVC SEC II: مشخصه های متریال
ASME BPVC SEC III: قوانین و استاندارد نیروگاه های اتمی
ASME BPVC SEC IV: استاندارد بویلرهای حرارتی
ASME BPVC SEC V: تست های غیر مخرب (NDT)
ASME BPVC SEC VI: استانداردهای مراقبت و نگهداری بویلرهای حرارتی
ASME BPVC SEC VII: استانداردهای مراقبت و نگهداری بویلرهای نیروگاهی یا پاور بویلرها
ASME BPVC SEC VIII: مخازن تحت فشار
ASME BPVC SEC IX: تایید صلاحیت و روشهای جوشکاری و لحیم کاری و بازرسی جوش
ASME BPVC SEC X: مخازن تحت فشار فایبر پلاستیک
ASME BPVC SEC XI: قواعد بازرسی فنی ضمن کار در نیروگاه اتمی
ASME BPVC SEC XII: مقررات ساخت و بهره برداری مداوم مخازن حمل و نقل
در نهایت یک بخش هم که شامل توضیحات اضافی است شامل Code Case ها است.
لوله کشی واحدهای تحت فشار (Pressure Piping)
در بین سال های 1915 تا 1925 میلادی در کنار تدوین استانداردهای ایمنی بویلر ها و مخازن تحت فشار، نیاز به داشتن قواعدی جهت لوله کشی واحدهای تحت فشار نیز احساس شد که در نهایت انجمن مهندسی مکانیک آمریکا در سال 1935 اولین کد خود با شماره B31 را منتشر نمود و رفته رفته با فراگیر بودن حوزه های کاری در سال 1955 آن را به زیر مجموعه های دیگری تقسیم نمودند. این کدها به صورت زیر است: